‘Het is meer dan nieuwsgierig zijn, je moet als bedrijf je processen aanpassen op nieuwsgierigheid’

Meer dan in de vorige eeuw hebben bedrijven nood aan nieuwsgierige medewerkers, vindt Stefaan van Hooydonk. Hij is de oprichter van het Global Curiosity Institute en adviseert bedrijven, leiderschapsteams en individuen om nieuwsgierigheid op de werkvloer te stimuleren. “Het is voor bedrijven belangrijk om heel intentioneel met nieuwsgierigheid om te gaan. Dan vermijd je de val van de conformiteit.”

Waarom hebben bedrijven volgens u nieuwsgierigheid nodig?

Stefaan van Hooydonk: “Omdat we in deze eeuw veel minder dan voorheen op onze automatische piloot kunnen vertrouwen. Nieuwsgierigheid is misschien minder nodig in tijden van stabiliteit. Kijk naar een bedrijf als Kodak dat eind 19^de eeuw het filmrolletje bedacht en dat een eeuw lang kon uitrollen. De 21^ste eeuw is de eeuw van de ideeën: je moet als bedrijf nieuwsgierig zijn en je moet nieuwsgierigheid ook toelaten. Dat is niet evident omdat conformiteit – het tegenovergestelde van nieuwsgierigheid – ervoor zorgt dat je kan opschalen in een stabiele omgeving. Historisch gezien stond nieuwsgierigheid trouwens lange tijd in een negatief daglicht: het was het tegenovergestelde van devotie en zelfs van wetenschap. Momenteel zien we de voordelen van nieuwsgierigheid, maar dat wil niet zeggen dat iedereen die zomaar benut.”

Hoezo?

Stefaan van Hooydonk: “Leiders vinden het vaak belangrijk om zelf nieuwsgierig te zijn, maar ze vinden het daarom niet automatisch goed dat hun medewerkers het zijn. Op die manier beland je opnieuw in de 20^ste eeuw, terwijl je jezelf net verteld hebt dat nieuwsgierigheid echt wel belangrijk is voor je onderneming.”

Hoe maak je van nieuwsgierigheid een concurrentieel voordeel?

Stefaan van Hooydonk: “De kunst zit in de combinatie van exploreren en opschalen. Grote bedrijven kunnen goed opschalen, maar exploreren minder. Start-ups exploreren als de beste, maar moeten nog de stap zetten naar schaalbaarheid. In het vinden van de goede combinatie speelt het management een cruciale rol, bijvoorbeeld door de personeelsprocessen aan te passen. Stel, in je onderneming loopt Jef rond. Jef heeft jaar op jaar zijn targets gehaald, iedereen vindt het oké dat hij promotie krijgt. En dan heb je Maria, die even goed scoort, maar vorig jaar op eigen initiatief aansloot bij een extra opdracht die echter jammerlijk de mist inging. Wie zou jij promoveren als je de keuze had tussen deze twee profielen?”

Een gokje: Maria vanwege haar nieuwsgierigheid?

Stefaan van Hooydonk: “Inderdaad. Meestal zeggen managers me dat ze Jef zouden promoten, al beseffen ze dat Maria de betere optie is vanwege haar nieuwsgierigheid. Waarmee ik wil aangeven dat er een verschil is tussen zeggen dat je nieuwsgierig bent en dat ook daadwerkelijk doortrekken in je bedrijfscultuur. Een heel concrete tip is medewerkers toelaten om 15 tot 20% van hun tijd te gebruiken om in alle vrijheid een eigen project of plan uit te dokteren. Een bedrijf als McKinsey laat dat aansluiten op de verplichting om tegen de stroom in te roeien. Dat zit daar echt in de bedrijfswaarden, nieuwsgierige medewerkers zijn geen meelopers.”

Is iedere medewerker op dezelfde manier nieuwsgierig?

Stefaan van Hooydonk: “Als je kijkt naar nieuwsgierigheid voor het individu, dan heb je drie dimensies. Intellectuele nieuwsgierigheid gaat over interesse in de wereld, maar je hebt ook empathische nieuwsgierigheid, waarbij je interesse hebt in andere mensen, in de mensen waarmee je leeft en werkt. Daarnaast heb je nog de zelfreflectieve nieuwsgierigheid, waarbij je op zoek gaat naar je eigen waarden, doelen, vooroordelen of beperkende overtuigingen.”

Hoe weet je of je als bedrijf op het juiste spoor zit qua nieuwsgierigheid?

Stefaan van Hooydonk: “Daar moet inderdaad aandacht voor zijn. Opkijken voor een notificatie op je gsm is immers ook een vorm van nieuwsgierigheid, maar dat is niet waar het voor bedrijven om gaat. Met bedrijven praat ik vaak over intentionele nieuwsgierigheid: hebben ze de intentie om echt actief met nieuwsgierigheid aan de slag te gaan of laten ze het slechts af en toe eens toe? Van zodra je het intentioneel aanpakt, ga je het meten en managen. Dat is het moment waarop je op de goede weg bent.”

Naast uw coachings en uw boek studeert u filosofie. Is dat de opperste vorm van nieuwsgierigheid?

Stefaan van Hooydonk: “Nieuwsgierigheid heeft kennis nodig. Hoe meer kennis je hebt, hoe meer nieuwsgierig je kan zijn en hoe meer vragen je kan stellen. In de geschiedenis zie je wel dat bijvoorbeeld de Oude Grieken nieuwsgierig waren omwille van de nieuwsgierigheid, zonder bijkomend doel. Intussen weten we dat het voor bedrijven belangrijk is om heel intentioneel met nieuwsgierigheid om te gaan. Dan benut je de voordelen ervan het best en vermijd je ook de val van de conformiteit.”

Stefaan van Hooydonk is een van de openingssprekers op de CHRO Day van 11 mei en de CFO Day van 18 mei, onze voorjaarsconferenties met als thema ‘Culture of Curiosity’. Tijdens zijn keynote leert u meer over de nieuwsgierigheidsquotiënt van werknemers en bedrijven. Benieuwd? Registreer u hier voor CHRO Day en hier voor CFO Day.