‘Verantwoord ondernemen werkt verbindend in onze organisatie’

De Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht bedrijven om te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu (ESG). “Verantwoord ondernemen hoeft de winst van een onderneming niet in de weg te staan”, vertelt Alexander Rahusen, CFO van het softwarebedrijf Exact, in een openhartig interview. Tijdens de coronajaren zette Exact een strategie rond verantwoord ondernemen op de rails.

Vertrokken jullie from scratch of lagen er al fundamenten klaar? 

Alexander Rahusen: “Toen ik startte bij Exact, waren er al allerlei goede initiatieven. Het wagenpark werd verduurzaamd, bijvoorbeeld. Dat is natuurlijk een goed initiatief maar ik vond toch dat we een echte strategie rond verantwoord ondernemen moesten opzetten. Daarmee zijn we eind 2021 aan de slag gegaan. We spraken met medewerkers, stakeholders en partners. Dat resulteerde in een uitgebreid pakket met duidelijke doelstellingen in de domeinen waar de organisatie het verschil wil maken. Wij hebben als softwarebedrijf onze eigen bijdrage aan een verantwoorde wereld vastgelegd en nu zijn we die aan het uitrollen, uitvoeren en uitdragen.”  

Is dat de taak van een CSR-divisie binnen Exact? 

Alexander: “Neen, helemaal niet. We hebben geen aparte afdeling voor ESG-vraagstukken, dus het was voor iedereen een extra taak. Het uitrollen van onze strategie omtrent verantwoord ondernemen was daarom in het begin even lastig. Inmiddels is het een onderdeel van het takenpakket van de medewerkers en daardoor hebben we ons de strategie écht eigen gemaakt.” 

Welke rol speelt het finance-departement bij de uitvoering van jullie mvo-strategie? 

Alexander: “Nadat de kaders waren uitgezet over welke doelstellingen Exact wilde nastreven voor de korte en lange termijn, hebben we vastgelegd wie welke taak op zich zou nemen. Om dat allemaal aan te sturen, hebben we een governance ingericht, met een centrale rapportering over het verloop. Binnen het finance-team hebben we capaciteit beschikbaar gemaakt om de nieuwe datastromen te verwerken die de rapportering met zich meebrengt.”  

“Ik vind het vanzelfsprekend dat een CFO in het proces rond de CSRD een voortrekkersrol neemt. Dat merk ik ook bij andere bedrijven en het is begrijpelijk. Het ligt dicht bij de rol van een CFO om een organisatie te helpen in het formuleren en concretiseren van doelstellingen. Als je zoiets doet voor financiële data, kun je dat ook heel goed voor niet-financiële data doen.”

Verantwoord ondernemen is niet zomaar een business case. Welke verschillen merkt u? 

Alexander: “Ik heb me tot nu toe geen zorgen hoeven maken dat het ten koste zou gaan van de winst. Maar er zijn wel zaken waar je als financial rekening mee moet houden als je keuzes maakt. Je kan bijvoorbeeld veel zaken, zoals emissierechten, afkopen. We hebben ervoor gekozen om dat niet te doen. We willen het allemaal zo goed mogelijk zelf doen en direct impact hebben. Dat betekent dat ik zaken waar ik nog geen invloed op uit kan oefenen nog even laat rusten. Ik vind het veel belangrijker om initiatieven na te streven die dicht bij de organisatie staan en die passen bij de uitdagingen en de verantwoordelijkheden die wij als softwarebedrijf hebben. Dat gaat bijvoorbeeld over het verduurzamen van gebouwen en het zorgen voor minder vliegbewegingen. Het is belangrijk om goed na te denken over wat je wilt en hoe je dat gaat aanpakken. Wat we doen en wat we willen, komt vanuit onszelf. Het moet oprecht overkomen en dat kan alleen op deze manier. Hoe oprechter het vanuit je eigen geloof komt, hoe meer energie je binnen je organisatie genereert.” 

Exact is een grote onderneming, maar ook voor kmo’s staat de CSRD voor de deur. Welke les die Exact trok, kan nuttig zijn voor kmo’s? 

Alexander: “We merkten dat het best lastig is om ESG-data, zoals de CO2-uitstoot, naar boven te halen. Als het voor ons lastig is, zal het voor andere bedrijven ook een uitdaging zijn. Vaak gaat het om zaken waar eigenlijk niet echt over nagedacht wordt, maar die juist nu steeds meer aandacht vergen. Daarom hebben we bijvoorbeeld een tool in ons aanbod die het voor kmo’s makkelijker maakt om hun energieverbruik te berekenen. De markt telt al diverse tools daarvoor, maar het past perfect in onze visie om zo’n tool veel gebruiksvriendelijker te maken. Zo kan je kmo’s echt helpen bij hun rapportering. We willen toegang tot data zo makkelijk mogelijk maken. Automatisering van processen helpt daar enorm bij.”

Wat is tot slot jullie keukengeheim of de succesformule om tot een geslaagd CSR-beleid te komen? 

Alexander: “Het is hoe je ernaar kijkt: het is helemaal niet erg om te moeten voldoen aan normen op het gebied van verantwoord ondernemen. Het is goed om afspraken te maken over verplichtingen en daarover te rapporteren. We hebben nu al zoveel bereikt. Die CSRD is niet zo’n probleem. Het gaat erom dat je mensen meeneemt in de reis die je onderneming maakt.” 

“Pak je rol, maar vergeet niet dat je het samen moet doen. Maak medewerkers, stakeholders en partners bewust. Communiceer je doelstellingen en plannen in begrijpelijke taal, zodat iedereen weet waar je het over hebt. Maar vooral: zorg dat het niet blijft bij goede intenties, zorg dat er beleid uit voortvloeit waar gezamenlijk op wordt gewerkt. Het moet iets intrinsieks worden. Het is een onderwerp dat verbindend werkt in een organisatie en waarmee je echt een verschil kunt maken.” 

Exact was partner van de CFO Day 2023.