Effectief leiderschap: hefboom voor veerkracht in tijden van chaos

Leiderschap speelt een cruciale rol in het opbouwen van weerbaarheid. In tijden van verandering en onzekerheid zijn sterke leiders de drijvende kracht achter veerkrachtige organisaties. We gaan hier dieper op in met Iris Lopes, Partner bij SpendLab en oprichter van FinFlowConnect.

De expertise van Iris Lopes ligt in het identificeren en mitigeren van financiële risico’s, zowel aan de crediteuren- als aan de debiteurenkant. Zowel SpendLab als FinFlowConnect helpen bedrijven financiële veerkracht op te bouwen. In dit interview heeft Iris het over effectief leiderschap in de bredere zin en in de huidige context van chaos en onzekerheid: “Effectieve leiders inspireren, sturen en ondersteunen hun teams, waardoor werknemers zich kunnen aanpassen aan uitdagingen en tegenslagen. Door een cultuur van vertrouwen en flexibiliteit te bevorderen, helpen leiders bedrijven niet alleen om te overleven, maar ook om te floreren in dynamische markten.”

Bestaat er een leiderschapsstrategie die werkt in onzekere tijden?

Iris: “Er is geen magisch recept voor veerkrachtig leiderschap in onzekere tijden. Wat wel werkt, is een uitgebreide strategie die diversificatie, risicospreiding en scenarioplanning omvat. Leiders moeten anticiperen op verschillende mogelijke uitkomsten en continu communiceren met hun teams om ervoor te zorgen dat iedereen voorbereid is en dezelfde richting uitkijkt. Veerkracht gaat over iets altijd klaar hebben in het achterhoofd.”

Wat helpt om leiders veerkrachtiger te maken en als rolmodel te kunnen dienen voor hun team?

Iris: “Open en effectief kunnen communiceren. Dit kan worden ondersteund door programma’s die gericht zijn op het welzijn van medewerkers, en door training in technologieën die hen in staat stellen om snellere en beter geïnformeerde beslissingen te nemen. Het tonen van empathie en emotionele intelligentie is ook cruciaal, evenals het ondersteunen van medewerkers bij hun professionele ontwikkeling. Ik merk dat zelf uit mijn ervaring als jeugdvoorzitster van een voetbalclub met ongeveer 225 jongeren.”

Welke technologische innovaties hebben leiders al geholpen om veerkracht op te bouwen?

Iris: “Ik denk aan digitale tools die de supply chain weerbaarder maken. Cloud computing en data-analyse hebben ook al een grote rol gespeeld in het verbeteren van veerkracht binnen bedrijven. Deze technologieën stellen leiders in staat om beter geïnformeerde beslissingen te nemen, snel in te spelen op veranderingen en de operationele efficiëntie te verbeteren.

Trainingen voor het gebruik van nieuwe tools zorgen er daarnaast voor dat medewerkers zich comfortabel voelen met de veranderingen, wat bijdraagt aan de algehele veerkracht. Een veerkrachtige organisatie is een organisatie waar veerkracht door zoveel mogelijk mensen gedragen wordt.”

En aan welke technologie denkt u in de toekomst om dat nog beter te doen?

Iris: “In de toekomst zal de integratie van kunstmatige intelligentie (AI) en machine learning een steeds belangrijkere rol spelen. Deze technologieën kunnen helpen bij het voorspellen van trends, het automatiseren van complexe processen en het personaliseren van klantinteracties. Ook blockchain-technologie, die toelaat te traceren en in een veilige omgeving te ageren, kan bijdragen aan het versterken van de transparantie en veiligheid binnen supply chains, wat de veerkracht van bedrijven verder kan vergroten.”

Hoe bouwt men financiële veerkracht?

Iris: “Financiële veerkracht wordt opgebouwd door een balans te vinden tussen het managen van risico’s en het blijven nastreven van groei. Dit omvat het regelmatig evalueren van de risico’s en het opbouwen van financiële reserves om economische schokken op te vangen. Bovendien is het diversifiëren van inkomstenstromen essentieel om niet afhankelijk te zijn van één enkele markt of klant.

Met SpendLab en FinFlowConnect identificeren en mitigeren we bij bedrijven financiële risico’s, wat dus helpt hun financiële veerkracht te versterken.”

Hoe kunnen leiders duurzame oplossingen en veranderingen implementeren die niet alleen op korte termijn, maar ook op lange termijn bijdragen aan veerkracht?

Iris: “Leiders kunnen duurzame oplossingen implementeren door ESG-doelen te integreren in hun bedrijfsstrategie. Dit kan betekenen dat ze investeren in hernieuwbare energie, duurzame producten ontwikkelen en sociale verantwoordelijkheid nemen.

Door duurzaamheid in hun kernwaarden te verankeren, creëren ze niet alleen waarde op de korte termijn, maar bouwen ze ook aan een veerkrachtige toekomst voor hun organisatie. Dit is geen one-off, maar iets waar continu aan gewerkt moet worden.”

Staat veerkracht hoog genoeg op de agenda van de raden van bestuur?

Iris: “Veerkracht zou een van de topprioriteiten moeten zijn op de agenda van raden van bestuur. In een wereld die gekenmerkt wordt door constante verandering en onzekerheid, is het van essentieel belang dat bedrijven voorbereid zijn op het onverwachte. Dit betekent dat raden van bestuur niet alleen moeten focussen op groei en winst, maar ook op het ontwikkelen van strategieën die de organisatie beschermen en versterken in tijden van crisis.”

Welk persoonlijk verhaal kunt u delen over hoe u zelf veerkrachtig doorheen een crisis bent genavigeerd?

Iris: “Tijdens de coronapandemie had het bedrijf een digitale transformatiestrategie klaarstaan, waardoor we snel konden overschakelen op remote werken. Deze voorbereiding was cruciaal om onze continuïteit te waarborgen. Een belangrijke les die ik leerde, was het belang van snelle en transparante communicatie, en het vertrouwen dat ik bouwde binnen mijn team om samen door deze uitdagende tijd heen te komen. Het was een periode waarin ik nog sterker besefte hoe belangrijk het is om niet alleen de zakelijke kant van een crisis te managen, maar ook de impact op mensen serieus te nemen. Mensen staan elke dag hoog op mijn agenda.”

SpendLab en FinFlowConnect zijn sponsors van het Executive Forum.