IT mag geen eiland meer zijn dat in een hoekje zit

Patrick Putman, Global Chief Digital and Information Officer bij Manuchar, omschrijft zichzelf als een “transformatieve CIO”. Hij benadrukt ook het belang van IT in de strategie van een bedrijf en wijst op een aantal uitdagingen waar Belgische CIO’s van wakker liggen.

Manuchar, met hoofdkwartier in Antwerpen, is een internationaal handelsbedrijf dat industriële grondstoffen verdeelt. De focus ligt op verkoop, logistiek, opslag en lokale distributie in opkomende markten zoals Latijns-Amerika, Afrika en Azië.

Als Global Chief Digital and Information Officer (CDIO) wijst Patrick op de complexiteit van IT in een omgeving van diverse landen, materialen, sectoren en diensten.

Oorspronkelijk een Belgisch bedrijf, kwam Manuchar in 2022 in handen van de Amerikaanse investeringsmaatschappij Lone Star Funds. Sindsdien is een nieuwe groeifase ingezet. In ons interview legt Patrick uit hoe hij met zijn IT-strategie inspeelt op deze evolutie.

Hoe ziet uw functie als Global CDIO eruit? Waar liggen de accenten?

Patrick: “Mijn missie is om voor de hele groep alles wat zich afspeelt op digitaal en technologisch vlak te harmoniseren. We evolueren van een gedecentraliseerde IT-aanpak naar een meer geïntegreerd model. Ik werk daarover een duidelijke visie uit op groepsniveau. Daarbij hoort ook het opzetten van een globaal technologie- en infrastructuurteam. Veel van onze activiteiten gebeuren lokaal, het is dus belangrijk om ‘voeling’ te houden met de lokale markten, terwijl we als één organisatie globaal opereren.”

“Sinds mijn start in 2020 staat het uitwerken van die visie bovenaan mijn agenda. De rode draad daarin? Vertrekken van de noden van de business. We willen eerst onze basisinfrastructuur op punt stellen, om vervolgens onze kernprocessen te digitaliseren en tenslotte via onze systemen efficiënter gaan interageren met externe partners zoals klanten, leveranciers, rederijen of banken.”

Wat heeft u de laatste vijf jaar zien evolueren?

Patrick: “Wat me opvalt is dat zowat al onze medespelers elk voor zich gaan digitaliseren. Als intermediaire partij in de supply chain moeten wij voor een goede interface zorgen, een goede digitale koppeling. Een belangrijke les die we geleerd hebben, is dat we ons digitaal moeten bestendigen om onze goede reputatie te behouden. Dat is een enorme transformatie en tegelijk een delicate evenwichtsoefening: je moet iets in beweging brengen, de administratieve kost van IT beheersbaar houden, en obstakels overwinnen. Maar precies die uitdaging heeft me zo aangesproken bij Manuchar: ik wil ervoor zorgen dat alle betrokken partijen in de supply chain vlot en efficiënt kunnen samenwerken via hun systemen.”

Hoe ziet u over het algemeen de rol van een IT-departement evolueren in de komende 3 tot 5 jaar? 

Patrick: “Een IT-departement moet kosten kunnen besparen door te automatiseren, maar ook de business helpen om anders te denken en werken. Wat betreft de inzet van technologie, zie ik twee mogelijke standpunten: ofwel ben je als IT de beheerder van technologie, en kijk je naar wat de business vraagt; ofwel ga je als IT-departement zelf vooruitdenken en de businessstrategie helpen aansturen.

Ik ben voorstander van de tweede aanpak. Dat geeft IT niet alleen meer impact, maar zorgt er ook voor dat je als IT een volwaardige plek krijgt aan de tafel. In een wereld die steeds meer draait rond technologie, is het essentieel dat IT mee het beleid helpt bepalen. IT mag geen eiland meer zijn dat in een hoekje zit.”

Zijn Belgische bedrijven klaar voor de strategische kansen die technologie te bieden heeft?

Patrick: “Ja, sommige bedrijven wel, anderen niet. Vaak is men er zich van bewust dat er op termijn bepaalde technologie nodig zal zijn. Maar het duurt al snel drie tot vijf jaar voor je er echt mee op niveau bent om de vruchten van die technologie te plukken. De vraag is dan: kan een bedrijf in die tijdsspanne zijn positie in de markt blijven behouden?”

“Ik denk dat we elke technologie die iets of wat matuur wordt goed moeten proberen begrijpen, om te kunnen evalueren of ze relevant kan zijn voor het bedrijf.

Ik herinner me de hype rond blockchain: veel bedrijven hebben erin geïnvesteerd, maar uiteindelijk is het aantal use cases toch vrij beperkt. Een goed voorbeeld vind ik de traceerbaarheid in de diamantsector, waar blockchain een meerwaarde bewezen heeft.”

Hoe balanceert u innovatie met stabiliteit in een internationale IT-omgeving?

Patrick: “Dat is altijd een moeilijke balans geweest en dat zal niet veranderen, zeker in een complexe omgeving met verschillende IT-domeinen. Als je innovatie wil toepassen op je core-activiteit, dan neem je automatisch meer risico dan wanneer je dat doet in perifere of ondersteunende processen.

Een ander belangrijk aspect is het meenemen van de mensen in het innovatieverhaal. Als mensen sceptisch zijn of de nieuwe technologie niet kunnen of willen gebruiken, dan raak je niet ver. Technologie implementeren is één ding, maar er zijn randvoorwaarden om er een duurzaam succes van te maken. Een belangrijke hefboom voor een geslaagde transitie is het stapsgewijs implementeren van nieuwe technologie, dat zorgt ook voor een betere balans en genereert sneller een draagvlak voor de vernieuwing.”

U bent ook actief bij een aantal initiatieven waar u andere CIO’s ontmoet (zoals Beltug): waar liggen Belgische CIO’s wakker van? 

Patrick: “Om te beginnen zijn er de complexe reglementering en compliance-vereisten, die een grote hap uit de IT-budgetten nemen.

Ten tweede: cybersecurity. Het is ongelofelijk hoe weinig bedrijven daar tot ongeveer vijf jaar geleden al mee bezig waren. Gelukkig wordt er nu overal awareness rond gecreëerd, ook vanuit de bankwereld. Ik moet zeggen dat België intussen tot de Europese koplopers behoort op het vlak van cybersecurity, onder meer via het werk van het Centrum voor Cybersecurity België (CCB), dat de nationale cyberbeveiligingsstrategie coördineert en organisaties ondersteunt.”

“Tot slot maken veel Belgische CIO’s zich zorgen over de evolutie van cloudtechnologie. Er wordt steeds vaker gedebatteerd over databeheer in een geopolitieke context: de grote cloudproviders zijn Amerikaans, en steeds vaker stelt men zich de vraag of het niet tijd wordt voor een volwaardige Europese speler.”

U heeft een rijke ervaring als CIO, wat zijn de belangrijkste lessen die u daaruit getrokken heeft?

Patrick: “Ik noem mezelf graag een transformatieve CIO. Ik ben vaak betrokken bij IT-transformaties, waarbij een duidelijke roadmap altijd een belangrijke rol speelt om opportuniteiten te benutten en de juiste middelen in te zetten.

Een belangrijke les die ik heb geleerd, is dat sommige bedrijven IT te lang in de hoek hebben laten staan, met als gevolg dat ze waardevolle opportuniteiten hebben gemist en de rekening hebben moeten betalen vis-à-vis hun concurrentie.

Ik heb ook geleerd om aandacht te hebben voor security in elke IT-rol die ik heb opgenomen: een incident kost vaak veel meer dan het opzetten van preventieve maatregelen.”

“Tot slot heb ik er altijd naar gestreefd om de samenwerking tussen de business en IT zoveel mogelijk te versterken. Als we elkaars expertise wederzijds respecteren, vinden we de juiste weg vooruit.”

Wat motiveert u het meest in uw werk als CDIO?

Patrick: “Ik heb geluk te werken in IT, een domein waar ik een passie voor heb. In mijn ervaring gaat het altijd over bedrijven en teams naar een hoger niveau brengen. Dat is de kern om je als transformatieve CIO te motiveren.”