‘Als leider moet je rust kunnen brengen en vooral zelf rustig kunnen blijven’

Ze gaat volledig op in het thema van onze CHRO Day: ‘Listen, Look, Lead’. Charlotte Castelein, CEO van Bakker & Partners, licht toe wat luisteren, kijken en leiden voor haar betekenen en welke evoluties ze op dat vlak ziet in de markt.

Bakker & Partners is al meer dan 25 jaar een gevestigde waarde in executive search. “We zoeken niet alleen kandidaten met de juiste competenties, maar ook mensen die echt passen bij de cultuur en waarden van een bedrijf”, zegt Charlotte. “We zijn met 18 consultants, actief in executive search en interim management. We zijn klein genoeg om een persoonlijke aanpak te verzorgen, maar ook groot genoeg om strategisch mee te denken met onze klanten. ‘Luisteren, zien en leiden’ zit in ons DNA.”

Wat betekent ‘echt’ luisteren bij selectiegesprekken?

Charlotte: “Echt luisteren betekent stiltes durven laten vallen tijdens een gesprek. Zo geef je je gesprekspartner voldoende ruimte. We proberen ook te luisteren naar wat er achter het cv schuilgaat, met een nieuwsgierige houding. Vaak zit de waarde juist in wat er tussen de lijnen door gezegd wordt. Echt luisteren is voor ons: zelf zo weinig mogelijk praten, de ander laten vertellen, en vooral met een open blik luisteren.”

Waar liggen de valkuilen bij het luisteren?

Charlotte: “Een veelgemaakte fout is zelf de zaken benoemen of invullen, omdat je denkt het antwoord al te kennen. Wij trainen ons erin om met oprechte nieuwsgierigheid te luisteren, buiten de informatie die we hebben uit het cv. Een andere valkuil is tijdsdruk. Omdat alles snel moet gaan, dreigt het gesprek oppervlakkig te blijven. Je kan pas echt luisteren als je vertraagt. Door tijd te nemen, maak je ruimte voor echte diepgang.”

Hoe luistert u als CEO naar de behoeften van uw medewerkers en klanten?

Charlotte: “Ik zorg ervoor dat ik echt beschikbaar ben. Daarmee bedoel ik niet alleen fysiek maar ook mentaal. Dat zorgt voor volle aandacht tijdens de gesprekken, zowel met medewerkers als met klanten. Ik toon daarbij ook dat ik opensta voor feedback.
Bij klanten, bijvoorbeeld, vertrekken we nooit vanuit wat wij bij Bakker & Partners te bieden hebben. We starten altijd vanuit hun vraag. Van daaruit denken we met hen mee op de lange termijn.
Bij gesprekken met medewerkers gaat mijn laptop dicht en leg ik mijn gsm weg, zodat men ziet dat ik er echt ben. Dat is voor mij een manier om zorg te dragen voor mijn medewerkers. Dan kan ik ook beter luisteren en de juiste vragen stellen.”

Een ander topic op onze CHRO Day is ‘zien’. Welke signalen ziet u in uw markt en hoe speelt u daarop in?

Charlotte: “Ik zie eerst en vooral een shift naar zingeving en duurzaamheid. Kandidaten zoeken steeds meer naar waarden en een  bedrijfscultuur die aansluiten bij hun eigen waarden. Dus meer dan die mooie titel of dat aantrekkelijk salarispakket. We dagen zowel klanten als kandidaten uit om ons te zeggen wat ze belangrijk vinden, als mens en als leidinggevende. Bij de selectie betrekken we ook de N+1 zodat we zeker zijn dat er een klik kan zijn met de persoon aan wie men zal rapporteren.

Ik zie ook de snelheid waarmee technologie en AI-tools zich ontwikkelen in onze sector. Doordat we relatief klein zijn, kunnen we vlot schakelen en snel beslissen over innovaties. Zo helpt onze AI-assistent onze consultants om meer tijd vrij te maken voor wat echt telt: het creëren van een persoonlijke band en een warm gevoel met kandidaten en klanten. Want dat gevoel kan je niet automatiseren.”

Wat vindt u zorgwekkend bij wat u ziet?

Charlotte: “De krapte op de arbeidsmarkt leidt tot kortetermijndenken. Ik vind dat dit ten koste kan gaan van de kwaliteit van de aanwerving.

Als het gaat over diversiteit, vind ik dat we moeten durven rekruteren buiten de gekende paden. Te veel bedrijven houden nog vast aan het ‘ideale profiel’, en ik vind het soms jammer dat ze dan iemand met een iets ander parcours links laten liggen, terwijl net die profielen veel te bieden hebben. Wij kijken naar diversiteit op die manier: als een zoektocht naar het beste DNA op basis van ervaring en achtergrond.”

Welke typische biases ziet u tijdens gesprekken?

Charlotte: “Tijdens gesprekken merken we vaak een aantal typische biases op die een objectieve beoordeling kunnen beïnvloeden. De drie meest voorkomende zijn:

• Confirmation bias: dit houdt in dat men onbewust op zoek gaat naar bevestiging van een eerste indruk. Stel dat een kandidaat bij binnenkomst een stevige handdruk geeft – dat kan onmiddellijk een indruk van zelfzekerheid geven. Tijdens het gesprek gaat men dan vaak (onbewust) op zoek naar signalen die dat beeld ondersteunen, terwijl andere aspecten mogelijk minder aandacht krijgen.
• Gelijkenisvooroordeel: wanneer een interviewer gelijkenissen met zichzelf opmerkt – denk aan een gedeelde achtergrond, studie of persoonlijkheidskenmerk – bestaat het risico dat de kandidaat positiever beoordeeld wordt, louter omdat hij of zij herkenbaar is.
• Halo-effect: dit treedt op wanneer één positief kenmerk het volledige beeld beïnvloedt. Bijvoorbeeld, iemand die gewerkt heeft bij een prestigieuze organisatie wordt soms automatisch als sterk ingeschat, ook al is er nog geen grondige analyse gebeurd van zijn of haar competenties in relatie tot de functie.”

Hoe pakt u die biases aan?

Charlotte: “Het is cruciaal om je bewust te zijn van deze vooroordelen. Bij Bakker & Partners pakken we dat aan via gerichte training en het gebruik van gestructureerde interviews. Zo zorgen we ervoor dat elke kandidaat beoordeeld wordt op basis van objectieve, vooraf vastgelegde criteria die écht relevant zijn voor de functie.”

Over leiden dan…hoe zou u uw leiderschapsstijl omschrijven als CEO?

Charlotte: “Ik ben mensgericht, verbindend en beschikbaar. Ik doe niet aan micromanagement maar geef veel autonomie. Dat komt natuurlijk ook door de hoge graad van maturiteit van onze consultants. Ik ben ook zeer ambitieus voor het bedrijf en de resultaten. Maar het allerbelangrijkste voor mij is dat de mensen zich goed voelen bij Bakker & Partners. Dat leidt sowieso tot betere prestaties. Het leven is te kort om iets te doen waar je je niet goed bij voelt.”

Ziet u een link tussen goed luisteren en kijken, en krachtig leiderschap?

Charlotte: “Jazeker. Als leider moet je niet altijd op de voorgrond staan. Door goed te kijken en te luisteren, krijg je inzicht in blinde vlekken en kan je betere beslissingen nemen. Krachtig leiderschap is een moeilijke evenwichtsoefening: enerzijds gaat het om vertrouwen en autonomie geven opdat de mensen zich gehoord en gezien voelen; en anderzijds moet je op belangrijke momenten net wel op de voorgrond treden om knopen door te hakken en richting te geven.”

Waar moet de ‘leider van morgen’ vooral naar kijken?

Charlotte: “De leider van morgen is eigenlijk al de leider van vandaag: iemand die met heel wat complexiteit en onzekerheid te maken krijgt. Als leider moet je rust kunnen brengen, en vooral zelf rustig kunnen blijven. Empathie en veerkracht zijn daarbij waarschijnlijk de voornaamste kwaliteiten.”

Welke gouden raad geeft u mee aan die leider van vandaag?

Charlotte: “Eerst en vooral: durf eens stil te staan of op zijn minst te vertragen. Neem de tijd om naar je medewerkers te luisteren om betere beslissingen te nemen. Je zal daarna des te sneller vooruit kunnen gaan. Ten tweede: durf te investeren in duurzame relaties. Vermijd oppervlakkigheid en kijk niet alleen naar relaties die onmiddellijk iets opbrengen. Wat je geeft, komt sowieso terug. Tot slot, en het is misschien een cliché: wees authentiek in wat je doet, je zal vanzelf aanvoelen dat je het goede doet.”

Wat wil u bereiken de komende 5 tot 10 jaar?

Charlotte: “Ik wil bij Bakker & Partners verder bouwen aan ons merk, kwalitatief blijven groeien, innoveren en inspireren. Ik geloof enorm in ons team en de methodologie en kwaliteitseisen die wij bieden en ik wil daar zoveel mogelijk anderen van overtuigen. Ik wil dat Bakker & Partners een warme plek is voor het team, waar iedereen met ‘goesting’ komt omdat ze hun job graag doen. Voor mezelf wil ik blijven bijleren en vooral blijven genieten van de mooiste job die er bestaat.”

Bakker & Partners is sponsor van de CHRO Day 2025.