Welcome to Entropia! Dit was het Executive Forum 2024

Socrates meets Daft Punk. Optimisme versus pessimisme. Ongemak en doortastendheid. De lach met de traan. Klinkt dat als een chaotische opsomming? Als u erbij was, dan snapt u perfect waar het over gaat. Orde scheppen in de chaos, dat was het thema van deze zevende editie van het Executive Forum. Dit zijn onze key take-aways.

“De zevende editie al?” Zo vertrouwd als de setting aanvoelt, zo levendig is de sfeer in het kasteel van Brasschaat. De plek, met zijn vijver en eeuwenoude bomen, vormt een baken van rust in een entropische wereld. Het perfecte decor voor de – jawel – zevende editie van het Executive Forum. Thema van de dag is ‘Welcome to Entropia, waar je de toekomst niet langer afwacht maar vormgeeft’.

Entropie is een maat voor de wanorde in een systeem, en dan vooral het streven van een systeem om de wanorde te organiseren tot orde. Entropie als maat voor de kracht van transformatie. Beweging, balans, verandering. Het zijn begrippen waar de executives in deze community dagelijks mee te maken hebben. “Toch is er zoveel nood aan inspiratie, learnings en best practices”, zegt Lotte De Vreese, Managing Director Panos bij La Lorraine Bakery Group. “Ik kan een jaar verder met de gesprekken en invalshoeken van vandaag”, vult Anne Minsart, Financieel directeur bij Stad Leuven, aan.

Trashbeatz, dat op magische wijze afval transformeert tot aanstekelijke beats, luidt de dag (luid) in. De verrassing is nog groter als een van de drummers haar masker afzet en het Daphné Debaenst, de community manager van House of Executives, zelve is. “Jezelf flexibel opstellen is een opdracht voor ons allemaal. Hoe maken we er geen utopia maar entropia van? Hoe omarmen we verandering, als mens en als maatschappij? Hoe kunnen we blijven bouwen aan de lange termijn, en hoe voelen we ons daar als mens bij? Daar willen we het vandaag over hebben.”

Winter is coming

Fons Van Dyck brengt ons meteen naar de onzekerheid en de angst. Een permacrisis, noemt de politicoloog en communicatiespecialist deze tijd. Na 30 optimistische zomerjaren zijn we sinds 2021 aan onze 30 pessimistische winterjaren begonnen. Fons illustreert hoe vier menselijke basisdrijfveren – verkennen, veroveren, verdedigen en verbinden – onze tijdsgeest bepalen. Tegen het eind van zijn talk gelooft het merendeel van de deelnemers dat ‘verdedigen’ dé drijfveer van de komende tijd wordt. Verdedigen als in: beschermen, traditie, autoriteit, klassiek. Een beetje zoals in de jaren dertig van de vorige eeuw in Duitsland, net voor WOII, geeft Fons nog mee.

Stay with the trouble

“Hoe ongemakkelijk zijn jullie nu?”, vraagt filosofe Martha Claeys. Geschuifel op de stoelen. “Daarmee heb ik jullie waar ik jullie hebben wil”, zegt ze tevreden. “Want we hebben de ongemakkelijkheid nodig om tot transformatie over te gaan.” Tot op vandaag hebben we de neiging om emoties te beschouwen als minderwaardig, of op z’n minst als iets wat we zo weinig mogelijk mogen meenemen in ons beslissingsproces. Martha haalt er haar naamgenote, de filosofe Martha Nussbaum, bij. “Emoties vormen een moreel kompas, ze wijzen op wat we belangrijk vinden”, stelt Martha. “Door ze niet als waardevol te zien, gebruiken we maar een deel van onze eigen kennis.”

De filosofe sluit af met de metafoor van een stoel. “Zolang je in een comfortabele stoel zit, heb je geen reden om je kont op te heffen. Pas als je ongemakkelijk begint te zitten, voel je de urgentie om op te staan, de stoel te onderzoeken en andere stoelen te ontdekken.” Doe dat niet te snel, zegt ze. “Blijf een tijdje in de complexiteit van het nu zitten, doorvoel het ongemak.” Of met de woorden van Donna Haraway: Stay with the trouble.

Entropisch plannen

Carine Peeters, professor strategie & innovatie aan de Vlerick Business School, biedt het publiek van bedrijfsleiders drie strategische tools om ongemak en onzekerheid te transformeren tot opportuniteiten. Carine ademt toekomstoptimisme en can-do attitude. Strategie is het succesvol aanpassen van de plannen, stelt ze in haar talk ‘strategie voor turbulente tijden’. De vraag is: wanneer en hoe passen we ons aan? Hoe nemen we de juiste beslissingen voor de toekomst en beperken we de risico’s? Carine bespreekt scenarioplanning, no-regret moves en augmented strategists. Dat laatste blijft hangen: kan je AI vertrouwen als sparring partner voor het maken van strategische beslissingen? Carine raadt iedereen aan om het uit te proberen. “You need to start learning.”

De kunst van de uitvoering

Zoals steeds heeft iedereen iets anders meegenomen uit de keynotes. Tijdens de lunch gaat het over de stoel van Martha, de scenarioplanning die Carine voorstelde en de impact van de stellingen van Fons op de economie. “Veel van wat je hoort, weet je eigenlijk wel”, zeggen Karolien en Anne. “De kunst zit hem in de uitvoering. Hoe geef je emoties een plek op de werkvloer? Hoe neem je een familiebedrijf mee in scenariodenken?”

De gasten grijpen de rondetafels en pauzemomenten gretig aan om ervaringen en best practices uit te wisselen. Ik ontmoet twee gasten die samen gestudeerd hebben en elkaar hier voor het eerst terug treffen. Er zijn voormalige collega’s en aimabele partners. De sfeer in het kasteel is vertrouwelijk. “Het doet deugd om mensen te ontmoeten die met dezelfde dingen bezig zijn”, zegt Tilde Coppin, “zonder dat je met sales pitches om de oren geslagen wordt.”

Community of bright minds

Wat als je de kennis van deze community van bright minds samenlegt, vraagt Daphné tijdens de introductie van de volgende talk. Het antwoord komt van Thomas Caers, directeur van vzw To Walk Again, die mensen met een beperking activeert dankzij onder meer revalidatie, integratie en innovatie. “Innovatie is verbinding, en verbinding is innovatie”, zo stelt hij. Thomas is er vandaag samen met Jurgen Vercammen, voormalig beroepsmilitair en ambassadeur van To Walk Again. Jurgen beweegt rechtop met  behulp van een staprobot en krukken. Thomas stelt het publiek eenvoudige vragen, zoals: hoe weet de robot welk been het moet verplaatsen? De diversiteit in de antwoorden bewijst hoe moeilijk en complex de ontwikkeling van deze robot, en bij uitbreiding die van de organisatie, is. “We kunnen alle handen gebruiken”, zegt Thomas. “Met de nadruk op handen, eerder dan financiële middelen. Geld is belangrijk, betrokkenheid is essentieel.”

Transformatietheorie in de praktijk

Hoe creëer je betrokkenheid in tijden van hoge entropie binnen jouw onderneming? Evelyne Van Vosselen (VP HR bij Barry Callebaut), Peggy Rentmeesters (CFO bij Energy Solutions Group) en Tom Gielen (Director Strategic Transformation bij H. Essers) vertellen tijdens een panelgesprek over transformatie binnen hun ondernemingen. Hoewel de context erg verschilt, delen ze de overtuiging dat vasthouden aan waarden en missie cruciaal zijn om verandering te begeleiden.

“De gebeurtenissen rondom ons hebben een grote impact op en binnen onze bedrijven”, zegt Tom. “Dit zijn stresstesten voor leiderschap. Je ervaart en leert wat je anders moet doen.” Het gaat om leiderschap dat ruimte laat voor emoties, beaamt Evelyne. “En dan heb ik het zowel over die van mezelf als die van mijn team tot de mensen op de vloer.” Peggy refereert naar de stoel uit Martha’s talk. “Verandering is iets positiefs, zelfs al voelt het vaak oncomfortabel. Blijf dichtbij je waarden, ga in dialoog, luister en kijk naar wat onder het gedrag zit.”

Meer resultaat voor minder werk

Hoe je krachtig leiderschap inzet in je dagelijkse werkomgeving, krijgen we te horen van Rik Moons. Hij is leiderschapsexpert en communicatiedeskundige, en hij heeft een knuffelaapje meegebracht, bananen, een whiteboard en een kaartje met daarop tien regels voor succesvol delegeren. Het publiek komt niet meer bij wanneer Moons illustreert wat er gebeurt als je niet alle partijen informeert bij een bepaalde taak, waarom je KC (kontcontact) tot een minimum moet weten te herleiden, en wie de belangrijkste persoon in uw leven is (tip: het is niet uw echtgenote). Rik zweert bij de principes van situational leadership, dat je helpt om tijd vrij te maken voor tactiek en strategie.

De kunst van mentaal herstel

Wat doe je na een fysieke inspanning? Katelijn Nijsmans, neuropsychologe en oprichter van How’s Work, laat het publiek een minuut lang bewegen zodat iedereen het zelf voelt: na een fysieke inspanning willen we dat lichaam even tot rust laten komen. “En wat doe je na een mentale inspanning?” Daarop blijft het publiek het antwoord schuldig. We leren niet genoeg waar en hoe mentaal herstel plaatsvindt, stelt Katelijn. Mentaal herstel is niet hetzelfde als niet werken.

Ze geeft drie vormen van deconnectie mee, die (gelukkig) niet allemaal te maken hebben met digitaal detoxen. Op welke manier je deconnecteert, heeft veel te maken met de vorm van de mentale inspanning en de eigen persoonlijkheid. Wat bij de meeste deelnemers blijft hangen, is de humor van Katelijn en de twee deconnectiestijlen die ze presenteert. Over het algemeen kan je mensen verdelen in separators en integrators, legt ze uit. “Separators scheiden hun privé- en werkleven graag van elkaar. Als ze met het ene bezig zijn, dan niet met het andere. Geen werkmail na 17u werkt bij hen bijvoorbeeld heel goed.” Integrators hebben dan weer graag de autonomie om zelf te beslissen wanneer ze wat doen. Daarom hebben ze andere vormen van deconnectie – zoals psychologische en emotionele – nodig.

Daar komt ie weer

“Ze gaan morgen zeggen: daar is ie weer”, zegt Bart Vervaecke, CEO van Sioen Apparel. Hij is erg in zijn nopjes met het inzicht van de separators en integrators. Hij heeft veel meer opgeschreven vandaag, en hij is van plan om de belangrijkste learnings morgen te delen met zijn medewerkers. Daarin is hij niet alleen. Wel meer gasten zijn in hun hoofd al een e-mail naar collega’s aan het samenstellen met dingen die ze vandaag hebben geleerd.

De afsluitende keynote, van Peter Decuypere, biedt alvast nog een aantal verfrissende ideeën. Peter is oprichter van danstempel Fuse en van I love Techno, en expert in mislukken. Zegt hij zelf. Hij heeft het over zijn mama, Daft Punk, de raad van bestuur van mezelven en de definitie van succes. Zijn favoriet is die van Robert Lusch & Stephen Vargo. “We are all human beings, serving each other, through exchange, for mutual well-being.” 

Het zou ook de definitie van deze community kunnen zijn.

Dank aan onze partners iO en TriFinance en aan onze sponsors FinFlowConnect, Hudson, ICF, LHH, Robert Half, SpendLab en SuccessDay.

Bekijk de foto’s hier.

Bent u er de volgende keer graag bij? Bekijk hier onze kalender voor 2025 en lees hier meer over het lidmaatschap van House of Executives.