Van theorie naar praktijk: Karen Donders over de HR-uitdagingen van de openbare omroep in 2024

HRM in een bijzondere organisatie als VRT vraagt om een unieke aanpak. Sterke vakbonden, een lange geschiedenis, publieke belangen, semipublieke budgetten, een competitief medialandschap. Karen Donders, sinds 2021 Directeur Publieke Opdracht, Talent & Organisatie bij VRT, ging tijdens onze Winterwende in gesprek met Chris Wuytens, Managing Director bij Acerta Consult. Een deel van de CHRO Community zakte voor de gelegenheid af naar Salons Van Dijck in Mechelen, om onder andere de belangrijkste inzichten uit de Inspiratienota 2024 van Acerta Consult mee te krijgen.

Kernvraag van de avond: waarop kan HR in 2024 inzetten om een duurzame en aantrekkelijke werkgever te worden? Karen Donders bood inzichten vanuit de praktijk, die we hier als vijf learnings voor u samenvatten.

Learning 1: Knip carrières op in verschillende stappen

Hoe creëer je duurzame loopbanen voor werknemers? VRT heeft een heel hoge retentiegraad, dus mensen blijven er lang werken. Desondanks zijn mensen vaak niet tevreden met hun loopbaanontwikkeling. Een van de verklaringen bleek te liggen in het gebrek aan doorgroeimogelijkheden. “Tot voor kort kon je als redacteur, technicus of journalist enkel doorgroeien als je een leidinggevende rol innam”, aldus Karen. “Dat zorgde voor frustratie: enerzijds wil een goede contentmaker vaak content blijven maken, anderzijds is veertig jaar lang dezelfde functie uitoefenen voor sommigen demotiverend.” Vandaag zijn carrières uitgewerkt in verschillende stappen en kan je binnen VRT doorgroeien binnen hetzelfde generieke profiel, bv. van meer junior journalist tot journalist-expert.

Learning 2: Investeren in leren werkt

Gemiddeld drie dagen opleiding per werknemer per jaar, biedt de VRT vandaag. “Dat is nog te weinig, maar we hebben een serieuze inhaalbeweging gemaakt”, zegt Karen. “We bieden 15% meer training en andere leermomenten aan dan het jaar daarvoor.” Het HR-team van VRT hanteert het ABC-principe bij het inrichten van leren: autonomie, betrokkenheid en competentie. “We werken met een mix van vaste leermomenten (de zogenaamde leerweken waarin opleidingen rond digitale vaardigheden, samenwerking en welzijn georganiseerd worden – altijd meteen volzet!) en trainingen”, vertelt Karen. “Een van de succesrecepten, waar we hoge waarderingscijfers op krijgen, zijn de leerlabo’s. Dat zijn heel intensieve opleidingen van vijf dagen, waarbij we mensen volledig uit productie halen. Dat is duur, want we moeten hen vervangen. Maar het werkt ontzettend motiverend, mensen voelen zich gewaardeerd.”  

Een tweede succesrecept dat Karen onder de aandacht brengt, zijn leercommunities, een bottom-up project waarbij mensen leren van elkaar. “Sommige trends gaan zo snel, zoals AI, dat we onze trainingen niet snel genoeg georganiseerd krijgen. In sommige domeinen zoals podcasts maken of projectwerking werkt dit al goed, andere hebben meer stimulering nodig.” Karen stelt daarop de vraag die die avond nog een aantal keer zal terugkomen. “Hoe krijg je die mensen mee die al veel opleidingssprongen hebben moeten maken en voor wie het de keer te veel is? Hoe trek je iedereen mee in bad?” 

Learning 3: Hire for potential

Karen Donders bij Winterwende 2024

De krapte op de arbeidsmarkt noopt VRT tot het rekruteren op potentieel eerder dan op kennis of ervaring. “Zelfs voor functies waar geen Nederlands voor vereist is en we weinig voorwaarden opleggen, blijven vacatures lang openstaan”, aldus Karen. “Daarbij hebben we een sterk uitgewerkt diversiteits- en inclusiebeleid. En we stimuleren sterk om te rekruteren op potentieel. Maar op de vloer is dat heel moeilijk. En dat is begrijpelijk. Hoe overtuig je een manager, die ervoor moet zorgen dat de winkel elke dag draait, om een duurzame keuze te maken?” 

Eenmaal mensen in de organisatie zijn, wordt het makkelijker, geeft Karen aan. “We werken met betaalde ervaringsopdrachten van een jaar en we hanteren development centers om onze jonge mensen te screenen op potentieel. Dat werkt goed.” 

Ten slotte is de VRT het voorbije jaar gestart met een gedifferentieerd verloningsbeleid. “Dat is bijna vloeken in de kerk in een semi-publieke instelling als de onze”, legt Karen uit. “Intussen hebben we onze eerste evaluatiecyclus bijna doorlopen. We evalueren op drie elementen: performantiedoelstellingen, ontwikkeling en leren, en samenwerking tussen de afdelingen.” 

Learning 4: Pak problemen buiten het werk aan

Moet je als werkgever problemen die niet binnen de werksfeer vallen, zoals financiële moeilijkheden, een overleden partner of een kind met een eetstoornis, mee helpen oplossen?  

“Wij willen daar toch op zijn minst een faciliterende en ondersteunende rol in opnemen”, zegt Karen. “Omdat we merken hoe groot de impact van dit soort uitdagingen is op het werk zelf. We kunnen bijna niet anders. We meten om de twee jaar het welzijn van werknemers. Eén op drie van de medewerkers geeft aan uitgeput te zijn aan het eind van de dag. Dat is veel. Daarbij hebben we een hoog percentage van werknemers die langdurig uitvallen. Dat heeft uiteraard niet altijd of helemaal met het werk te maken, maar ook met het leven dat moeilijker en complexer wordt. De mensen die actief bijdragen aan de organisatie proberen we dan ook zo goed mogelijk te begeleiden.”  

Zo is VRT op zoek naar een maatschappelijk werker, specifiek om de organisatie beter te helpen omgaan met onder andere financiële problemen. “We merken een toename van het aantal dossiers loonbeslag, en we willen – eerder dan enkel voorschotten op loon – coaching en professionele begeleiding bieden.” 

Learning 5:  Maak duurzaamheid menselijk

“Momenteel zijn er te veel en een toenemend aantal mensen bezig met alle rapporteringsverplichtingen. Daarbij komen binnenkort de gewijzigde loondeal en ESG”, zegt Karen. “Ik zou graag AI-ondersteunde software inzetten, maar daar is voorlopig geen budget voor.” Ik zou de mensen die bezig zijn met rapportering liever willen inzetten op het verhogen van welzijn binnen de organisatie, zegt ze. “We werken heel hard aan verbetering, al is het een moving target. Telkens ik denk dat we een stap in de goede richting hebben gezet, stijgt de verwachting weer.” Tot slot dus: de duurzame organisatie is mensenwerk, het is inspelen op wat elk van je werknemers nodig heeft. “En dat is iets anders voor een zestiger die 40 jaar lang met hart en ziel in zware omstandigheden het geluid verzorgt bij de veldritten, dan voor een digitaal profiel dat hier net binnen stapt.”

De Winterwende werd gefaciliteerd door Acerta Consult.
Benieuwd naar de 5 HR-werven die in de Inspiratienota 2024 aangehaald worden? Ontdek ze hier.
Hier zijn de foto’s van de Winterwende 2024 te vinden.
Acerta Consult is ook partner van de CHRO Day op 24/04/2024. Graag deelnemen? Meer info vindt u hier terug.